روستای فریزهند
فریزهند که آن را فریزند هم تلفظ می کنند دهی است نسبتا بزرگ در دهستان چیمه رود از شهرستان نطنز. در سال ۱۳۴۵ این دیه ۲۱۷ نفر جمعیت داشته است که جمعیت این محل در سال ۱۳۵۷ به ۸۹ نفر با ۳۸ خانوار کاهش پیدا کرده است که نشانه مهاجرت جوانان است . در این دهستان هیچ دهی که علامت کهن نداشته باشد وجود ندارد و همه ده ها به طوری که از ظاهر نام آنها آشکار است قدیمی و کهن است . دلایل دیگری هم بر قدمت آنها هست و از جمله زبان مخصوص و مستقل این نواحی که آن را تحت عنوان لهجه های مرکزی نامگذاری کرده اند و همه نشان از قدمت و کهنگی تمدن در این ناحیه دارد.
چون علاقه ما به نام با شکوه آن است می پردازیم به توضیح آن. واژه شناسی : این واژه را چه به صورت فریزهند بخوانیم چه به صورت فریزند ، که هر دو فی الواقع یک است و این مساله را توضیح خواهیم داد ، از اجزای ” فری + ز + ” هند ” معادل ” اند ” ترکیب شده است . اما واژه ” فری ” در لغت فارسی به معنای زیبا و خرم و آراسته امده است و همچنین از ادات تحسین است به معنای زه و آفرین و احسنت و از ریشه اوستایی فریه “Frya” آمده است و به همان معنای خجسته ، مبارک و با فر و شکوه است. اما حرف ” ز ” آشکار است که هموند است و برای تخلص از دشواری تتابع حروف مصوت است . اما ” اند ” همان است که از ریشه اوستایی ” ونت ” امده است و گاه آن را به صورت ” مند ” در کرامند ، فرمند ، ارجمند و غیره می بینیم و گاهی هم به صورت ” ند ” در می آید چنانکه در مرند و هرند و یارند و غیره و غیره داریم . اما درباره این که گفتیم ” هند ” و ” اند ” هر دو یک واژه اند این توضیح واجب می آید که بگوییم در خط پهلـوی حرف ” الف ” ، ” ا ” و ” ه ” هر دو یک علامت دارد و هرچه را ” هند ” بنویسیم ” اند ” هم خوانده می شود پس فریزهند یا فریزند یکی است. تا این سخن را به پایان نبرده ایم بگوییم که فریزند صاحب لهجه و زبانی است بسیار شاینده تحقیق و آن را در رسته زبانها و لهجه های مرکزی ایران جا داده اند.
پیرامون این روستا را کوههای بلندی فرا گرفته و بیشتر زمینهای آن درزیر پوششی از درختان کهنسال قرار دارند . شهرت فریزهند مرهون چشمه آب معدنی است که به چشمه آب سرخ مشهور است. چشمه آب سرخ روستا فریزهند در انتهای روستای فریزهند در بالای کوهی واقع شده است. اطراف چشمه را رسوبات حاصله از جریان آب فراگرفته است. آب این چشمه از دسته آب های بی کربناته مخلوط همراه باگاز است و درمان بیماری های دستگاه گوارش، کبد و مجاری صفرا، معده و روده ای بیماریهای تغذیه مؤثر است. به سبب وجود املاح آهن در ترکیبات آن،در ازدیاد تعداد گلبولهای قرمزو مقدار همو گلوبین خون ودر نتیجه،در درمان انواع کم خونی موثر است.
کوه کرکس از جاذبه هاي مهم اين منطقه مي باشد که در جنوب غربي شهرستان نطنز واقع شده و ارتفاع آن از سطح دريا ۳۸۹۵ متر مي باشد . کوه کرکس از جمله کوههاي بلند در مرکز ايران مي باشد . بر همين اساس در همه فصول ورزشکاران کوهنورد زيادي براي فتح اين قله به اين منطقه مي روند . کوه کرکس از جمله کوههاي زيستگاه حيوانات نيز مي باشد. در رشته کوه کرکس گیاهان زیر را می توان به کم و بیش یافت. درخت های خود رو مانند انجیر کوهی ، بُند ، بادام کوهی ، بید ، زرشک و گیاهانی همچون انواع گون ، درمنه ، آنغوزه ، باریچه ، آویشن ، گزنه ، ریواس ، بادونه ، خطمی ، گل پر ، زیره سیاه ، پودنه ، مرزن جوش و …
حیوانات رشته کوه کرکس: بز کوهی ، قوچ ، میش ، گراز ، پلنگ ، سمور کوهی ، روباه ، گرگ ، شغال ، جوجه تیغی ، خرگوش ، انواع مارها ، انواع سوسمار ها ، کفتار ، لاک پشت و پرندگانی همچون باز شکاری ، عقاب ، کبک ، تیهو ، فنج کوهی ، گنجشک کوهی ، زغن و … به علت شکار بی رویه بز و قوچ و گراز نسل حیواناتی چون پلنگ و کفتار در این منطقه روبه نابودی است.پلنگ کرکس به خاطر زیبایی خاصی که دارد یکی از معروف ترین پلنگ های دنیا است.
روستاهای دامنه ی کرکس: الف) روستاهای دامنه شمال غربی و شمالی: ۱-روستا های دره ی ابیانه : یارند ، کمجان ، برز ، طره و ابیانه که بسیار زیبا و دیدنی است و تاریخ و فرهنگی کهن دارد. ۲- روستاهای دره ی چیمه رود:روستای هنجن ، چیمه رود ، ولوجرد ، تکیه سادات ، فریزهند ، بیدهند بین روستاهای تکیه سادات و فریزهند مسیری جنگلی بطول ۳ کیلومتر می باشد. این روستاها پیشینه ی تاریخی و قدمتی چند هزار ساله دارند. همچنین این روستاها دارای دیدنی ها و جاذبه های طبیعی بسیار می باشند.از زیبایی های این مناطق می توان چنار ها ، گردو ها و بید های کهن ، زیارت ها ، ساختمان ها ، چشمه ها و دیگر مناظر نام برد. چشمه ی آب سرخ روستای فریز هند که از دل دو تخته سنگ می جوشد یکی از هزاران دیدنی های این منطقه می باشد. در روستای یارند دو درخت چنار به قدمت ۸۰۰ سال و در روستای فریز هند درخت گردویی به قدمت ۹۰۰ سال وجود دارد.
چشمه فریزهند در فاصله ۷۸ کیلومتری جنوب کاشان، در نزدیکی شهرستان نطنز، در انتهای روستایی به همین نام، بر بالای کوهی واقع شده است.برای دسترسی به این چشمه باید از آزادراه کاشان به نطنز وارد خروجی ابیانه خارج شوید، پس از طی چند کیلومتر به چهارراهی می رسید که راه سمت راستی جاده قدیم کاشان، مستقیم به سمت “ابیانه” و جاده سمت چپی به سمت نطنز می رود. از چهار راه که مستقیم گذر کنید (درست لب چهار راه و روبروی پاسگاه) جاده فرعی دیگری در سمت چپ و به موازات جاده نطنز دیده می شود که همان راه سراشیبی پس از گذر از روی یک پل شما را به مقصد ینی روستا و چشمه فریزهند هدایت می کند.
یاری نامه: (منبع) پایگاه اطلاع رسانی کاشانگردی www.kashangardi.com
