کاشان؛ چهل هزار سال

اکتشافات باستان شناسی جدید

محسن جاوری، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان در نشست خبری روز یک شنبه 14 شهریور 1395 اظهار داشت:

با وجود موانع و مشکلات عدیده‌ای که در مسیر میراث فرهنگی وجود دارد، سعی کرده‌ایم پیشرفت در این حوزه متوقف نشود. جاوری ضمن اشاره به فعالیت اداره میراث فرهنگی و گردشگری کاشان در حوزه‌های مختلف افزود: حوزه میراث فرهنگی از فعالیت بیشتری نسبت به سایر حوزه‌ها برخوردار است و در سه زمینه حفظ، ثبت و مرمت آثار تاریخی فعالیت دارد. حوزه گردشگری و سرمایه گذاری نیز از جمله حوزه‌های کاری در این اداره است. وی ضمن اشاره به ظرفیت بالا در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری کاشان عنوان کرد: بیش از 1700 اثر تاریخی با تنوع بالا در کاشان وجود دارد و این حاکی از یک تمدن کهن در منطقه است.

رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری کاشان در ادامه ضمن اشاره به اقدامات انجام شده در طول سه سال گذشته خاطرنشان کرد: در این مدت بیش از 5000 بازدید فنی از طریق مکاتبات وارده صورت گرفته و 1800 مورد پاسخگویی به این مکاتبات انجام شده است. جاوری ضمن اشاره به وظایف اداره میراث فرهنگی و گردشگری در حوزه میراث فرهنگی تصریح کرد: 40 مورد پرونده گزارش آثار تاریخی و معنوی و طبیعی طی این سه سال به اداره میراث فرهنگی استان فرستاده شده که به مرور به این پرونده‌ها رسیدگی می‌شود.

اطلس باستان شناسی کاشان

رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری کاشان در ادامه با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه باستان شناسی اضافه کرد: در این حوزه به دنبال تهیه و تنظیم اطلس باستان شناسی شهرستان کاشان هستیم که در نوع خود کار بزرگی است.

محوطه باستان شناسی جوشقان استرک

دکتر جاوری در ادامه برای تشریح فعالیت‌های خاص باستان‌شناسی صورت گرفته در منطقه کاشان از صدور مجوز حفاری باستان‌شناسی در منطقه جوشقان و استرک خبر داد. این کاوش که در اواخر شهریورماه به سرپرستی ایشان صورت خواهد گرفت، محوطه‌ای به قدمت هزاره اول پیش از میلاد، مطابق عصر آهن، کاوش خواهد شد. در این کاوش دانشگاه کاشان با همراهی تیم هفت نفره از دانشگاه ورشو به بررسی فیزیولوژی انسانی اسکلت‌های این منطقه خواهند پرداخت. این تیم متخصص از دانشگاه ورشو مسئولیت بررسی رژیم غذایی، سبک زندگی و عادات و ویژگی‌های مردمان این منطقه را دارند. اعتبار فصل اول حفاری این منطقه ۳۰ میلیون تومان برآورد شده که توسط معاونت مالی فرمانداری شهرستان کاشان تأمین‌شده است.

محوطه باستانی کفتارخون، معرف کاشان 40 هزار ساله

رئیس اداره میراث فرهنگی کاشان یافته‌های جدیدی مبنی بر قدمت چهل‌ هزارساله حضور انسان در منطقه کاشان را یادآور شدند که توسط دکتر فریدون بیگلری، رئیس بخش پارینه‌سنگی موزه ملی ایران، در همایش باستان‌شناسی سال گذشته دانشگاه کاشان گزارش‌شده بود. دکتر فریدون بیگلری در سطح منطقه کفتار خون تعدادی ابزارهای سنگی کشف کرده و بر اساس مطالعات ایشان به دوره پارینه‌سنگی تعلق داشتند. این اشیاء در ۲۷ مهرماه، روز جهانی باستان‌شناسی در موزه باغ فین به بازدید گذاشته می‌شود. برای تأمین اعتبار کاوش این مناطق از دکتر حسینی مکارم، معاون توسعه و مدیریت سازمان میراث فرهنگی، درخواست کمک داشته‌ایم. اگر این تأمین اعتبار صورت گیرد، دکتر بیگلری کاوش‌های خود را در انتهای پاییز امسال آغاز خواهد کرد تا تاریخ ۴۰ هزارساله کاشان به جهانیان عرضه شود.

پهنه باستانی طسمی جان

محوطه باستانی دیگر در منطقه کاشان، محوطه طسمی‌جان در نزدیکی مشکات است که متعلق به دوره‌های ساسانی و اشکانی است. این منطقه به مساحت ۲ در ۲٫۵ کیلومتر پوشیده از سفال‌های نخودی و قرمز بوده است که متعلق به دوره‌های ساسانی و اشکانی است. علاوه بر این نوع خاصی از سفال به نام سفال جیرینگی متعلق به دوره اشکانی هم در این منطقه پیدا شد. سفال جیرینگی تنها در بخش‌هایی از غرب ایران مشاهده شده است که برای اولین بار در مرکز ایران در محوطه طسمی جان یافت شد. به گفته دکتر جاوری این امر اهمیت منطقه را از نظر باستان‌شناسی بالا می‌برد که امیدواریم با همراهی دکتر ساداتی نژاد نماینده محترم مردم کاشان و آران وبیدگل در مجلس شورای اسلامی تأمین اعتبار آن صورت گیرد.

پهنه باستانی چاله هوت

محوطه باستانی دیگر که رئیس میراث فرهنگی کاشان از آغاز کاوش آن خبر داد، محوطه چاله هوت در شمال کاشان است. این محوطه که در دوره‌های پیش‌ از تاریخ، تاریخی و اسلامی مرکز سکونت بوده است با کمک شهرداری کاشان کاوش خواهد شد. چاله هوت اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا دوره پیش‌ از تاریخ آن هم‌ زمان با دوره سیلک دوم است که شواهد و یافته‌های ما از دوره سیلک دوم بسیار اندک است. امید است با کاوش این ناحیه به یافته‌های جدیدی از این دوره در کاشان برسیم. در این منطقه با شناسایی و نقشه‌برداری عرصه و حریم تعیین‌شده و همچنین گمانه‌زنی برای شناخت لایه‌ها صورت گرفته است.

وی همچنین در پاسخ به سئوال خبرنگاری در مورد کاشی های سرقت شده مناره 700 ساله زین الدین و تعیین تکلیف داربست های قدیمی پیرامون این اثر تاریخی گفت: قرار است کاشی های جدید، جایگزین در محل کاشی های قبلی تعبیه شود و بنابراین نمی توان تا زمان عملیات جایگزینی، داربست ها را که نصب و برچیدن آنها تخصص ویژه ای می طلبد جمع آوری کرد. به گفته وی تعبیه داربست های جایگاه و سن مراسم سالگرد ثبت ملی بازار کاشان هم واجد دقت نظر و حساسیت ویژه ای بود، حال آنکه نصب و جمع آوری داریست های اطراف اثری مانند مناره زین الدین با نیروی انسانی فاقد تخصص، میسر نیست و نیروهای انسانی این فرایند هم فعلأ در کاشان، یافت نمی شوند

بازار تاریخی کاشان در مسیر ثبت جهانی

رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان در ادامه با اشاره به اینکه بازار سه کیلومتری کاشان از جهت تاریخی بودن و رونق کسب و کار و پویایی واجد قرارگرفتن در فهرست میراث جهانی است افزود: ساماندهی این بازار ارزشمند از حیث جمع آوری سیم های برق و تلفن و یکسان سازی ظاهر و نمای دیوارها و کف بازار و حتی همانند سازی تابلوی مغازه ها و سایر فرایندها نظیر مرمت و بازسازی تیمچه ها نیازمند ایجاد کارگروه ویژه یی با مشارکت میراث فرهنگی و شهرداری کاشان و برخی ارگان های دیگر است تا بتوان مسیر ثبت جهانی بازار تاریخی کاشان را طی کرد.

کاشان با بیش از 1700 اثر تاریخی و بیش از 7500 سال پیشینه

جاوری در ادامه یادآور شد: کاشان از جمله شهرهای استثنایی ایران است که از جنبه تاریخی دارای صدها مسجد، مناره، آب انبار، تکیه و قبرستان تاریخی است و از جنبه گردشگری هم با کمترین زمان طی مسیر می توان به کویر و کوهستان و ییلاقات دلپذیر روستایی دسترسی پیدا کرد که این دو جاذبه برای گردشگران بسیار دوست داشتنی است و این در حالی است که کاشان بدون شک بیش از 1700 اثر تاریخی در دل خود دارد چرا که همه یافته های قبلی بر اساس آثار موجود کشف و ثبت شده اند و می توان با کاوش و شناسایی آثار جدیدی که تاریخ کاشان را بیش از 7500 سال نشان می دهد کشف کرد.

رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان همچنین با بیان اینکه در حوزه امکانات گردشگری، کاشان هم اکنون به نسبت سال 92 و 438 تخت اقامتی در آن سال ، دارای 1523 تخت اقامتی شده است تصریح کرد: بر اساس آمارهای موجود ضریب اقامت مسافر در کاشان از 8/1 شب به 8/2 شب ارتقا یافته است و برای افزایش این مدت و در نتیجه سرازیر شدن سود بیشتر حاصل از ضریب اقامت مسافران باید تلاش های بیشتری صورت گیرد.

یاری نامه: (منبع) پایگاه اطلاع رسانی میراث فرهنگی کاشانhttp://www.kashancht.ir