ساباط نوش آباد

کاشان نیوز: با همکاری یگان حفاظت مستقر در نوش‌آباد بنای خشتی با کاربری ساباط در دشت اقبالیه شناسایی و مستند نگاری شد.

به گفته زهرا ساروخانی مدیر پایگاه میراث فرهنگی نوش‌آباد این ساباط که توسط ایشان و باراهنمایی یگان حفاظت مستقر در نوش‌آباد شناسایی شد، اولین ساباط شناسایی‌شده در محدوده استان اصفهان است. بنای آن شامل دو اتاق با یک آب‌انبار در مجاورت آن است که با مصالح خشت و آجر احداث‌شده است. قدیم‌ترین بخش برجای‌مانده از این ساباط در اتاق ضلع غربی با مصالح سنگ است که در بازسازی‌های بعدی مصالح خشت جایگزین آن شده است.

به گفته ایشان بنای مذکور توسط پایگاه میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نوش‌آباد مستند نگاری و در حال تکمیل پرونده برای ثبت در فهرست آثار ملی است. با توجه به مستندات موجود قدمت این ساباط به دوره صفویه می‌رسد که تا دوره قاجار و پهلوی اول مورد مرمت و بازسازی قرارگرفته است. علاوه بر ساباط مذکور قلاع و کاروانسراهای زیادی در ضلع غربی و شمالی محدوده نوش‌آباد، از دوره صفویه تا قاجار برجای‌مانده‌اند که بیانگر وجود مسیر مهم ارتباطی شمال به جنوب کشور (جاده فرعی ابریشم) در این محدوده است که با اندک فاصله‌ای مسیرهای جدید امروزی جایگزین آن شده‌اند.

واژه «ساباط» ریشه در فارسی کهن دارد. جزء اول آن، «سا» به معنای آسایش و جزء دومش پسوند «باط» نمودار ساختمان و بنا و عمارت است که در انتهای واژه‌های دیگری نظیر رباط، کاربات و خرابات آمده است. روی‌هم‌رفته، این واژه به‌جای آسایشگاه و استراحتگاه امروز به کار می‌رفته است.

ساباط به کلیه بناهایی که به‌منظور آسودن به پا می‌شده، چه در شهر و چه در بیرون از آن اطلاق می‌شد. این بناها عمدتاً به چند تختگاه، یک آب‌انبار و گاهی یک یا دو اتاق کوچک که تنها می‌توان به‌منظور رفع خستگی و اندکی آسودن مورداستفاده قرارداد.

یاری نامه: (منبع) پایگاه اطلاع رسانی کاشان www.kashannews.net