پیشینه تاریخی نطنز

تحفه نطنز

ارتفاع از سطح دریا 1650 متر و جمعیت آن 15506 نفر است. از پيشينه تاريخي نطنز، تا قبل از قرن هفتم هـ. ق اطلاعات مستند ومكتوبي در دست نيست. در نوشته‌هاي مورخان، سياحان و جغرافي‌دانان دوره‌هاي بعد از اسلام، به نام « نطنز» مختصر اشاراتي شده است و اين شهر را از نظر موقعيت طبيعي، ارتباطي و سوق الجيشي واجد اهميت دانسته‌اند. آثار تاريخي كشف شده از نواحي مختلف شهرستان نيز اطلاعات دقيقي را در رابطه با قدمت آن بيان نمي‌كنند؛ ولي بقاياي آتشكده، قلعه، كاريزهاي متروكه و بناهايي كه گاه از زير ريگ روان سربرون مي‌آورند، تاريخ آن را به پيش از اسلام مي‌رسانند.اوضاع تاريخي، سياسي و تحولات اجتماعي شهرستان نطنز، حداقل از سده‌هاي نخستين اسلامي، تحت تأثير اوضاع اصفهان و كاشان قرار داشته و تا دوران مغول، اين تأثير هم چنان تداوم يافته است.اين منطقه به علت وضع جغرافيايي، تا حدي از يورش‌ها و خرابي‌هاي حمله مغول محفوظ مانده و حتي در زما هلاكو مورد توجه آخرين ايلخانان مغول قرار گرفته است. مسجد جمعه، خانقاه و آرامگاه شيخ عبدالصمد كه توسط خاندان ماستري احداث شده است، از يادگارهاي ارزشمند اين دوره تاريخي است . در دوره مغول، نطنز پناهگاه و معبر فراريان بود و به علت وجود دو خانقاه معتبر، عده اي از صوفيان و دراويش نامدار نيز در آن زندگي كرده‌اند.در زمان صفويه، نطنز به صورت ولايت مستقلي درآمد و حكام آن مستقيماً از پايتخت – قزوين و سپس اصفهان – انتخاب مي‌شدند. شاه عباس اول كه نطنز شكارگاه و گردشگاه تابستاني او محسوب مي‌شد، با احداث دو كاخ، آن را به صورت پايتخت تابستاني خود درآورد، توجه شاه عباس به حدي بود كه نطنز را ولايت خاصه خود اعلام كرد.پس از انقراض سلسله‌هاي صفويه، افشار، زنديه و روي كار آمدن قاجاريه، باز هم حاكم نطنز از بين مأموران سرشناس دولت و يا شاه زادگان و مستقيماً از پايتخت تعيين مي‌شد.نطنز در سال 1336 هـ . ش از كاشان جدا و شهرستان مستقل اعلام شد و در محدوده سياسي استان دوم قرار گرفت. امروزه شهرستان نطنز از مناطق ديدني و گردشگاهي استان اصفهان است.وجود مجموعه آرامگاهي شيخ عبدالصمد وساير آثار مذهبي و تاريخي، هم چنين ويژگي‌هاي طبيعي منطقه، اهميت شايان توجهي به آن بخشيده است. گلابي اين شهرستان به عنوان « تحفه نطنز» از شهرت زيادي برخوردار است.